„Božićni dodatak“ u Nemačkoj – Weihnachtsgeld

„Božićni dodatak“ u Nemačkoj je jedna lepa tradicija na koju skoro svaki zaposleni ima pravo. Većina zaposlenih u Nemačkoj pored regularne plate dobija i tzv. posebne plate, odnosno naknade za godišnji odmor i Božić (Urlaubs – und Weihnachtsgeld).

Pravo na dobijanje tzv. 13. i 14. plate postoji samo u slučaju da je to regulisano kolektivnim ugovorom, ili ako je dodatno utvrđeno ugovorom o radu.

Božićni dodatak u Nemačkoj (Weihnachtsgeld) se isplaćuje obično u novembru, a cilj je da se radnicima omogući veća kupovna moć i podstakne potrošnja na božićnim festivalima.

U ugovoru o radu može da stoji da je radnik dužan da refundira božićni bonus kompaniji ukoliko napusti posao u određenom roku nakon isplate božićnog dodatka.

„Božićni dodatak“ u Nemačkoj – Iznos

Iznos božićnog bonusa zavisi od grane industrije, kompanije, prakse kompanije i visine osnovnih prihoda radnika i dužine radnog staža. Firme mogu da isplate zaposlenima različite iznose bonusa ukoliko za to postoje razlozi.

U državnim službama, božićni dodatak u Nemačkoj  je obavezan i regulisan je posebnim saveznim i državnim zakonima i razlikuje se od pokrajine do pokrajine.

Raniji oblici posebnih božićnih poklona su u praksi prvi započeli obućari tako što su poklanjali komade kože kako bi se od nje mogle napraviti cipele, a sindikat ÖTV (Gewerkschaft Öffentliche Dienste, Transport und Verkehr) je 1952. godine primenio po prvi put kolektivni ugovor o božićnim bonusima za radnike. U narednim godinama se praksa prenela u druge grane industrije, kompanije i firme.

[banersredina]

Najveće iznose bonusa za Božić (čak 95 – 100% od mesečnih primanja) dobijaju zaposleni u sektoru proizvodnje nafte i gasa, hemijskoj i konditorskoj industriji, ali i zaposleni u bankama u Zapadnoj Nemačkoj. U industriji metala i maloprodaji, zaposleni dobijaju božićni dodatak u vrednosti 55 – 62.5% u odnosu na mesečna primanja. Neke grane industrije, veleprodaja, poljoprivredna proizvodnja i spoljni izvoz imaju fiksne tarife bonusa i oni su utvrđeni kolektivnim ugovorima, a razlikuju se od pokrajine do pokrajine.

Prema Federalnom zavodu za statistiku (DESTATIS), u 2024. godini je u kompanijama sa kolektivnim ugovorom ukupno 85.8% zaposlenih primilo božićni dodatak. U kompanijama sa kolektivnim ugovorom bonuse je sotvarilo ukupno 77% zaposlenih, dok u preduzećima bez kolektivnog ugovora svega 42%.

U proseku „božićnica“ u Nemačkoj iznosila je 2.987 evra, što odgovara porastu od 6.3% odnosno 178 evra u odnosu na prethodnu godinu.

Najveću božićni dodatak u Nemačkoj primili su zaposleni u proizvodnji nafte i prirodnog gasa što je iznosilo 5.955 evra i preradi mineralnog ulja, 5.898 evra. Božićni bonus u sektoru Radio i televizijske kuće iznosi 5.274 evra, a kod dobavljača energije 4.923 evra.

Najniži božićni bonus u Nemačkoj dobijaju radnici zaposleni na određeno vreme, 394 evra, a i zaposleni u duvanskoj industriji, gde samo 50% zaposlenih ima pravo na ovu naknadu. Oni su primili „božićnicu“ od 564 evra.

Pravo na ovaj dodatak, radnicima je osigurao uspeh na tarifnim pregovorima sa poslodavcima. Najgore prolaze građevinski radnici u Istočnoj Nemačkoj jer im se ovaj božićni bonuse uopšte ne isplaćuje.

Na dnu lestvice se ne nalazi samo građevinski sektor, nego i radnici zaposleni u hotelijerstvu i gastronomiji, koji po pravilu ne dobijaju božićni bonus.

U nekim zanimanjima visina bonusa zavisi i od toga koliko je dugo neki radnik zaposlen u firmi: U industriji metala postoji pravilo da radnici nakon pola godine provedene u radnom odnosu imaju pravo na 25% božićnice, a tek nakon tri godine mogu da računaju da će im biti uplaćeno uobičajenih 55% mesečne plate.

Kada je reč o božićnim praznicima i godini iza nas, istraživanja FOM-a (Die Fachhochschule für Ökonomie und Management) pokazuju da su Nemci 2024. godine za božićne poklone potrošili u proseku čak po 533 evra. Pogledajte ovde sve neradne dane u Nemačkoj i koje to državne i verske praznike obeležava.